Verwachtingen en verandwoordelijkheid

Verwachtingen en verantwoordelijkheid. Kijk eens even terug naar de laatste keer dat je boos was op iemand. Wat verwachtte of hoopte je dat die persoon zou zeggen of doen? Wat verwachtte je van deze persoon? Hoge en soms onrealistische verwachtingen leiden ongetwijfeld tot frustratie.

We creëren zelf verwachtingen vanuit ideaalbeelden waardoor verwachtingen eigenlijk als een soort van ‘regels’ kunnen worden. Bij de lijst aan verwachtingen stilstaan kan heel confronterend zijn.

Hoe meer verwachtingen je hebt van anderen, hoe moeilijker je relaties worden. Niet alleen voor jezelf maar ook voor anderen. Sommige verwachtingen worden niet uitgesproken maar worden gemakkelijk als vanzelfsprekend beschouwd.

Herken je dit bij jezelf? Emotionele reacties omdat de ander niet voldoet aan je verwachtingen. Boos, jaloers, teruggetrokken, manipuleren, verwijten…
‘We zijn spiegels voor elkaar’, is een uitdrukking die we dagelijks uitroepen. Maar wat is het dat het in de praktijk veel moeilijker is om in onze eigen spiegel te kijken? Iedereen kan een spiegel zijn van zijn eigen verwachtingen, oordelen, verlangens. De essentie in het spiegelen is dat we bereid zijn de verantwoording te nemen over onze eigen verwachtingen, emoties en reacties.

Daarin loopt het wel eens een ongewenste richting uit. De ander wordt als de oorzaak van emoties neergezet en wordt getrakteerd op emotionele uitspattingen.
Veel gehoorde klachten zijn dan ‘je maakt me boos,’ ‘je maakt me helemaal van streek’, ’door jou voel ik me verdrietig’.

Ook al is dat jouw beleving, door dit soort ‘verwijten’, neem je geen verantwoording voor jouw eigen emoties. Je geeft iemand anders de schuld van jouw gemoedstoestand.
‘Het is toch normaal dat ik zo reageer, want hij of zij doet me pijn, kwetst me, beledigt me heel diep’.

Het lijkt normaal te zijn, maar in werkelijkheid heeft niemand invloed op hoe jij je moet voelen. Het zijn jouw gedachten over de situatie die bepalen hoe jij je voelt.
Dat gedachten leiden tot een heel eigen verhaal, allerlei hypotheses en invullingen, omdat je jezelf misleidt met een zogenaamde waarheid.

Een heel eenvoudig voorbeeld dat onze gedachten sterk bepaald worden door emoties. Stel dat ik per ongeluk een kopje koffie over een verslag omgooi. Misschien denk je dat ik het opzettelijk deed en dat ik je wil saboteren. Je reageert boos, verwijtend en je legt de schuld van jouw boosheid bij mij. Ik verontschuldig me en meer kan ik niet doen. Ik heb het niet opzettelijk gedaan, maar dat zijn jouw gedachten.

Stel dat je het als een ongeluk beschouwt, omdat ik even onoplettend was, misschien door vermoeidheid, dan denk je helemaal anders, omdat je er me niet van verdenkt mijn kopje koffie opzettelijk over het verslag omgegooid te hebben. Ik verontschuldig me, stel je eventueel voor het verslag voor je in orde te brengen, er is niets aan de hand. Het was een ongelukje.

Door de emotie te voelen, in plaats van de ander of elkaar de schuld te geven, kunnen we beter waarnemen wat er werkelijk gebeurt in onszelf. Misschien helpt het wel om elkaar met andere ogen te bekijken, een andere bril op te zetten, en ons hart open te stellen vanuit wederzijdse acceptatie.

Zijn we werkelijk nog nieuwsgierig in wie de ander werkelijk is? Of blijven we onvervulde verwachtingen uit onze kindertijd bij elkaar neerleggen?
Onderzoeken welke gedachten deel uitmaken van een bekend patroon, welke emotionele reacties daaruit voortvloeien en daarin de verandering in onszelf creëren, is een goed begin.

Inspirerende hartegroet
Mieke Box 49